Многу луѓе имаат широка свесност за себе си. Тие често прекопуваат по своите мисли и чувства, некои од нив често се прашуваат и каков впечаток оставаат пред другите луѓе. Останатите не се земаат себе си толку сериозно и посветуваат помалку внимание на своите ментални процеси и реакциите од другите.

Психолозите Fenigstein, Scheier i Buss составиле прашалник преку кој можете да го дознаете степенот на вашата самосвесност.

Прочитајте го секое тврдење и проценете колку се однесува на вас. Ссекое тврдење бодувајте го според степенот на вашата согласност со него:

0 – воопшто не се однесува на мене

1 – главно не се однесува на мене

2 – не знам; ниту се однесува, ниту не се однесува на мене

3 – главно се однесува на мене

4 – целосно се однесува на мене

1. Секогаш настојувам да се проценувам.
2. Се грижам за начинот на кој ја извршувам работата.
3. Општо кажано, многу сум свесен/на за себе.
4. Потребно ми е време да ја надминам срамежливоста во нови ситуации.
5. Многу размислувам за себе.
6. Се грижам за начинот на кој се прикажувам пред другите.
7. Често сум предмет на своите фантазии.
8. Тешко ми е да работам додека некој ме гледа.
9. Секогаш се анализирам себе си внимателно.
10. Многу лесно ми станува непријатно.
11. Свесен/на сум за впечатокот кој го оставам на другите луѓе.
12. Тешко ми е да зборувам со непознати луѓе.
13. Главно, обрнувам внимание на своите внатрешни чувства.
14. Вообичаено обрнувам внимание за тоа дали сакам да оставам добар впечаток.
15. Секогаш ги истражувам своите мотиви.
16. Се чувствувам непријатно кога зборувам пред група.
17. Една од последните работи кои ги правам пред да излезам од домот е да се погледнам во огледало.
18. Понекогаш имам чувство како на себе да гледам од страна.
19. Важно ми е што другите мислат за мене.
20. Ме вознемируваат промените во моето расположение.
21. Вообичаено сум свесен/а за својот изглед.
22. При решавање на проблеми целосно сум свесен/а за начинот на кој функционира мојот ум.
23. Големите групи ме прават нервозни.

Резултати:

Соберете го резултатот од оценките на согласност кои ги дадовте се секое тврдење. Колку што е поголем резултатот, толку е поголема вашата свесност за себе. Но, што со тоа? Дали е подобро да имате повеќе или помалку бодови? Зависи од околностите. Инаку, просечниот студиски резултат е 58 бодови.

Вашите резултати може да се анализираат посебно за различни видови самосвест. Тоа се:

• Приватна самосвест, односно обрнување внимание на своите мисли и чувства (соберете ги бодовите од прашањата 1, 3, 5, 7, 9, 13, 15, 18, 20 и 22; просечниот студиски резултат е 26).
• Јавна самосвест, односно обрнување внимание на впечатокот кој се остава на другите; (соберете ги бодовите од прашањата 2, 6, 11, 14, 17, 19 и 21; просечниот студиски резултат е 13).
• Социјална анксиозност: непријатност што се чувствува во присуство на други луѓе (избројте ги бодовите од согласноста на преостанатите тврдења 4, 8, 10, 12, 16 и 23; просечниот студиски резултат е 13).

Малку претходно беше спомнато дека интерпретацијата зависи од околностите. Со тоа се мисли на целите кои секој ги има во животот и општо на начинот на кој сака некој да живее. На пример, крајно високата приватна самосвест т.е. постојаното пребарување низ своите (по)мисли и чувства може да ја задуши спонтаноста, понекогаш и општата делотворност. Сепак, за еден поет тоа може да биде добра основа за уметничка инспирација, а за еден психотерапевт – нужен услов за разбирање на другите.

Вредноста на јавната самосвест е релативна, исто така. Преголемата грижа за впечатокот кој го оставаме на другите може да ни пречи да правиме било што – освен ако тоа не е во описот на нашата работа: доколку се занимаваме со глума, трговија, адвокатура, политика, или со слични самопрезентирачки активности.

Како и да се разгледува, социјалната анксиозност во најголема мера не носи корист за личноста. Ако имате високи бодови (максимумот е 24), пожелно е да побарате професионална помош која ќе ви помогне да надминете тешкотиите со социјалната анксиозност.